Geografia prawie na wesoło

Mój kolega Jarosław Mikołajec, jak zakładam ze względu na moje dociekania fiolozoficzno-ekologiczne, obdarował mnie dziś książką swojego autorstwa. „Spór o determinizm geograficzny” nie jest książką nową, został wydany w 2013 r., więc wpis niniejszy nie pretenduje do miana recenzji (byłaby stanowczo spóźniona). Godzi się jednak powiedzieć, że to znakomita książka, zajmująca się filozoficznymi aspektami czegoś, co za filozoficzne nie uchodzi w najmniejszym stopniu.

O ile zjadacz chleba gotów byłby się zgodzić, że fizyka, matematyka, a nawet biologia mają coś wspólnego z filozofią, to na pewno nie geografia. A właśnie temu zagadnieniu – filozofii geografii (geozofii) poświęcona jest monografia Jarosława Mikołajca.

„Spór o determinizm geograficzny” stanowi „prezentację podstawowych problemów filozofii geografii  i przestrzeni geograficznej” i jako taki skupia się na zagadnieniu oddziaływania środowiska geograficznego, powierzchni Ziemi, przestrzeni geograficznej na człowieka”. Jak podkreśla autor „nowa wersja tego determinizmu ściśle wiąże się z pojęciem ładu przestrzennego, a nawet jest z nim tożsama. Ład przestrzenny jest związany z pewną nową rzeczywistością ontologiczną, której nie sposób sprowadzić do innych warstw bytu, takich jak warstwa fizyczna, biologiczna, psychiczna czy duchowa”.

Mimo takich zapewnień, perspektywa badawcza monografii jest niezwykle szeroka i dotyka takich zagadnień, jak związki geografii (filozofii geografii) z historią, socjologią, kształtowaniem się języków, ale też barwnych zagadnień szczegółowych – wędrówek nomadów, gorączki złota, rytuałów przejścia, czy wreszcie filozoficzno-geograficznych (geozoficznych) aspektów funkcjonowania Globalnej Wioski , również w kontekście antropocenu. Jako taka, dla filozoficznego badacza tej specyficznej epoki geologicznej, antropogenicznych zmian klimatu i anihilacji biosfery przez człowieka, jest pozycją nie do przecenienia.

Autorowi dziękuję za książkę i całkowicie stosowną dedykację, a czytelników bloga zachęcam do sięgnięcia po „Spór o determinizm geograficzny”.

Książka jest dla mnie tym cenniejsza, że pokazuje, iż filozofia kryje się we wszystkim, bo też i ja jestem często pytany, co takiego filozoficznego jest w wycinaniu (częściej) i sadzeniu (rzadziej) drzew.

 

___________

J. Mikołajec, Spór o determinizm geograficzny, Gliwice 2013.